ODWALUTOWANIE KREDYTU
SKUTKI ODWALUTOWANIA KREDYTU POWIĄZANEGO Z WALUTĄ
Na skutek odwalutowania umowy kredytu usuwane są klauzule niedozwolone, a kredyt staje się kredytem złotówkowym oprocentowanym stawką LIBOR (lub innej obowiązujacej dla danej waluty) .
Odwalutowanie, w przeciwieństwie do unieważnienia umowy, nie eliminuje jednak umowy kredytowej z obrotu prawnego, lecz w pewien sposób ją „uzdrawia”, bo po wygranym pozwie umowa nadal obowiązuje, lecz w zmienionej formie, natomiast po stronie banku powstaje obowiązek rozliczenia się z kredytobiorcą.
W pierwszej więc kolejności po odwalutowaniu, bank powinien zwrócić kredytobiorcy nadpłatę, która powstała na skutek uiszczania przez kredytobiorcę rat w zawyżonej wysokości, gdyż gdyby bank nie stosował niedozwolonych postanowień to kredytobiorca nigdy dodatkowych opłat by nie poniósł.
Wszystkie dotychczasowe wpłaty kredytobiorcy muszą zostać przeliczone bez stosowania klauzul indeksacyjnych czyli co do zasady po kursie średnim NBP z dnia dokonania spłaty i zaliczone na saldo kredytu, zgodnie z przeliczonym harmonogramem. Nadpłata powinna zostać zwrócona kredtobiorcy.
W przypadku odwalutowania na zwrocie nadpłaty sprawa się jednak nie kończy, gdyż odfrankowienie wywiera skutki również na przyszłość. Usunięcie z umowy niedozwolonych zapisów powoduje, że zawarta umowa kredytowa jest nadal wykonywana, aż do momentu całkowitej spłaty kredytu, jednak z pominięciem zapisów wyeliminowanych, oznacza to więc, że pozostałe do spłaty raty zostaną obniżone, bo zaciągnięty kredyt stanie się kredytem złotówkowym oprocentowany stawką LIBOR.
Podkreślenia jednak wymaga, że decyzja o ewentualnym odwalutowaniu kredytu, zależy zawsze od sądu, który każdorazowo ocenia czy po wyeliminowaniu kaluzul abuzywnych umowa kredytu może być utrzymana, ze względu na własciwości tej umowy i jej cel. Może bowiem okazać się, że sąd dojdzie do wniosku, że jedynym dopuszczalnym rozwiązaniem jest unieważenienie umowy.
Po wydaniu 3 października 2019 r. przez TSUE (C-260/18), wysoce ograniczone wydaje się wydawnie przez sądy orzeczeń owalutowujacych kredyt, w sytuacji żdania przez kredytobiorcę stwierdzenia jej nieważności.
TSUE dokonał bowiem rozstrzygnięcia fundamentu spraw frankowych, stwierdzając, że sądy krajowe nie posiadają prerogatywy do uzupełnienia umowy średnim kursem NBP oraz że ostatecznie to konsument może decydować czy nieważność umowy jest dla niego korzystna.
Wyrok TSUE u swych podstaw jest zatem korzystny dla kredytobiorców tak kredytów indeksowanych, jak i denominowanych, dotyczy on każdej umowy jaką konsument zawarł z przedsiębiorcą i która zawiera klauzule niedozwolone.
Przekładając treść wyroku TSUE na proces dotyczący kredytu powiązanego z walutą, toczący się przed sądem krajowym, konsekwentnie należy uświadamiać tak kredytobiorców, jak i sąd, że pełne wdrożenie założeń TSUE, możliwe jest wyłącznie poprzez wydanie wyroku ustalającego nieważność umowy kredytowej. Po unieważnieniu umowy, nieruchomość staje się wolna od obciążeń, hipoteka ulega wykreśleniu.