Orzeczenie Sądu Najwyższego – w przypadku nieważnej umowy kredytowej kredytobiorcy i bankowi przysługuję odrębne roszczenia o zwrot świadczeń
Posted On 16 maja 2021
Bez kategorii
W dniu 7 maja 2021 r. zapadła bardza ważna Uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego w której Sąd orzekł:
1. Niedozwolone postanowienie umowne (art. 3851 § 1 k.c.) jest od początku, z mocy samego prawa, dotknięte bezskutecznością na korzyść konsumenta, który może udzielić następczo świadomej i wolnej zgody na to postanowienie i w ten sposób przywrócić mu skuteczność z mocą wsteczną.
2. Jeżeli bez bezskutecznego postanowienia umowa kredytu nie może wiązać, konsumentowi i kredytodawcy przysługują odrębne roszczenia o zwrot świadczeń pieniężnych spełnionych w wykonaniu tej umowy (art. 410 § 1 w związku z art. 405 k.c.). Kredytodawca może żądać zwrotu świadczenia od chwili, w której umowa kredytu stała się trwale bezskuteczna.
3. Nadaje uchwale moc zasady prawnej.Sąd Najwyższy postanowił nadać uchwale moc zasady prawnej
Powyższa Uchwała zapadła na skutek zadania następujących pytań prawnych, czy w przypadku:
a) stwierdzenia przez sąd nieważności umowy kredytu denominowanego lub indeksowanego w walucie obcej lub
b) uznania za niedozwolone postanowień umownych przewidujących indeksację kredytu do waluty obcej, gdzie po usunięciu z niej postanowień niedozwolonych umowa kredytu nie może być dalej wykonywana, stronom umowy przyslugują roszczenia, o których mowa w przepisie art. 410 § 2 k.c. w zw. z art. 405 k.c.?”
W przypadku odpowiedzi pozytywnej na powyższe pytanie:
„Czy świadczenia nienależne stron powstają w wyniku:
a) odpadnięcia podstawy prawnej (conditio causa finita), czy też
b) nieważności czynności prawnej zobowiązującej do świadczenia (conditio sine causa)?
Powyższa uchwała jest kolejnym potwierdzeniem, linii orzeczniczej Sądu Najwyższego zgodnie z którą, w przypadku stiwierdzenia nieważności całej umowy lub bezskuteczności części postanowień umownych, stronom tej umowy przysługują dwa odrębne roszczenia. Każda ze stron może dochodzić samodzielnie zwrotu swojego świadczenia, bez powiązania ze świadczeniem drugiej strony umowy.
Jest to orzeczenie korzystne dla kredytobiorców bowiem wskazuje że nieprawidłowe były orzeczenia sądów, w których oddalano żądanie zwrotu dotychczas zapłaconych rat przez kredytobiorców, dopóki saldo kapitału kredytu nie zostało w całości zapsokojone.